Sau khi mất đồn Henry và đồn Donelson vào tháng 2 năm 1862, Đại tướng miền Nam là Albert Sidney Johnston đã rút quân về phía Tây Tennessee, hướng Bắc Mississippi, và Alabama để chỉnh đốn quân ngũ. Đầu tháng 3 năm đó, Thiếu tướng miền Bắc Henry W. Halleck, người chỉ Phân bộ quân Missouri khi ấy, đã đáp trả bằng việc ra lệnh cho Grant xua Binh đoàn Tây Tennessee (sau được biết đến với cái tên nổi tiếng hơn là Binh đoàn sông Tennessee) tấn công cho đến sông Tennessee. Sau đó, Halleck hạ lệnh cho Grant ở lại đồn Henry và trao quyền chỉ huy cuộc viễn chinh cho một thuộc cấp là C.F. Smith (mới được phong hàm Thiếu tướng). Nhiều tác giả khẳng định Halleck ra quyết định này là do sự đố kỵ của ông đối với Grant. Tuy nhiên, không lâu sau đó Halleck đã hoàn lại toàn bộ quyền chỉ huy cho Grant, có lẽ là theo một yêu cầu của Tổng thống Abraham Lincoln.[16] Đầu tháng 4 năm 1862, Grant có 5 sư đoàn tại Pittsburg Landing, Tennessee, và một sư đoàn khác gần đó. Trong khi ấy, lực lượng dưới quyền Halleck được mở rộng và đổi tên thành Phân bộ quân Mississippi. Giờ đây, Halleck đã có thể chỉ huy Buell và Binh đoàn Ohio của ông này, và ông ra lệnh cho Buell hội quân với Grant. Buell liền tổ chức một cuộc hành quân với phần lớn binh đoàn của ông từ Nashville về Pittsburg Landing. Halleck đã dự kiến trực tiếp điều hành chiến trận và dẫn đầu cả hai binh đoàn trong một cuộc nam tiến về Đường ray xe lửa Memphis & Charleston, một tuyến đường tiếp tế quan trọng giữa thung lũng sông Mississippi, Memphis, và Richmond.[17]

• Ulysses S. Grant
• Don Carlos Buell
• Albert Sidney Johnston
• P.G.T. Beauregard